Tiến sĩ dự báo thời tiết: 20 năm chưa gặp cơn bão có thời gian quần thảo lâu trên một phạm vi đất liền như Kajiki – 12 tiếng chưa dứt

Sáng nay 26/8, bão suy yếu thành áp thấp nhiệt đới khi ở trên địa phận Lào, sức gió mạnh nhất 61 km/h, cấp 7, tiếp tục gây mưa to cho miền Bắc và Bắc Trung Bộ.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cho biết lúc 4h, áp thấp nhiệt đới mạnh 61 km/h, cấp 7, giật cấp 9 ở Trung Lào. Những giờ tới, áp thấp nhiệt đới theo hướng tây tây bắc với tốc độ 15-20 km/h và tiếp tục suy yếu.

Như vậy, bão Kajiki đã hoành hành ở miền Trung, trọng tâm là Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh hơn 12 tiếng, sức gió mạnh nhất cấp 12 khi vào bờ đã giảm xuống cấp 8 khi ở biên giới Việt – Lào.

Tại Hà Tĩnh, gió mạnh dứt từ đêm qua, nhưng mưa to liên tục đến sáng nay chưa có dấu hiệu dừng. Trên đường phố, cây cối, cột điện nghiêng ngả. Mái tôn, biển quảng cáo rơi khắp nơi. Hầu hết nhà dân, công sở mất điện, mất nước. Mạng viễn thông chập chờn.

Tại Nghệ An, trời âm u, một số xã ven biển sáng nay mưa nhỏ từng đợt, mỗi đợt kéo dài 15-20 phút. Các tuyến đường ngổn ngang cây đổ, song mức độ thiệt hại không nặng như Hà Tĩnh.

Tại Thanh Hóa, sáng nay trời vẫn mưa, gió mạnh khoảng cấp 7. Hầu hết người dân chưa dám ra đường do cây đổ. Một số xã vùng trũng thấp ở Cẩm Thủy, Thọ Xuân, Thạch Thành, Yên Định… bị ngập, có nơi sâu 1-2 m.

Nằm xa tâm bão, Hà Nội cũng bị ảnh hưởng. Suốt từ đêm qua đến sáng nay trời mưa xối xả. Hàng loạt tuyến đường ngập sâu, không thể di chuyển, nước tràn vào nhà dân ven đường.

Dị thường như bão số 5

Di chuyển “thần tốc” và thẳng đường trên Biển Đông nhưng khi đổ bộ đất liền, bão đi rất chậm, có lúc đứng yên và di chuyển lòng vòng, vào bờ 12 giờ đồng hồ vẫn mạnh cấp 8-9, giật cấp 11. Tâm bão vào Nam Nghệ An – Bắc Hà Tĩnh nhưng gần trọn miền Bắc hứng mưa lớn. Có thể nói, bão số 5 là một trong những cơn bão dị thường nhất trong lịch sử miền Trung.

Ông Phan Văn Thư, Bí thư Đảng ủy xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh, đánh giá 50 năm qua, Kajiki là bão lớn nhất đổ bộ vào địa bàn và cũng kéo dài nhất. Bình thường bão hoành hành khoảng 3-4 tiếng, còn cơn bão này kéo dài gần 12 tiếng, đến 23h30 gió vẫn rít, chưa có dấu hiệu chấm dứt.

“Gió của cơn bão này khá dị, giật nhiều và giật cấp dài. Những cơn bão khác gió đều, ít gây thiệt hại. Kajiki quần thảo mãi, gây lo lắng, mệt mỏi cho người dân”, ông Thư nói trên VnEpress vào hôm qua.

Cũng bày tỏ sự ngạc nhiên về cơn bão này, ông Nguyễn Văn Quý, 50 tuổi, trú xã Cổ Đạm, trước đây thuộc huyện Nghi Xuân cũ, tỉnh Hà Tĩnh, cho biết bình thường các cơn bão quét qua địa bàn khoảng 30 phút đến một tiếng rồi tan, nhưng cơn bão này quần thảo từ chiều đến khuya vẫn chưa có dấu hiệu chấm dứt.

3h sáng 26/8, chuyên gia nghiên cứu biến đổi khí hậu, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy cũng phải bày tỏ sự cảm thán về cơn bão này sau những ngày túc trực theo dõi sát sao đường đi của Kajiki.

“Theo bão gần 20 năm nay, chưa bao giờ tôi gặp một cơn bão có thời gian quần thảo lâu trên một phạm vi đất liền như thế này. Đến lúc này (3:00am) xoáy bão vẫn xoay ở khu vực biên giới Việt Nam với tỉnh Laksao của Lào. Đêm nay có lẽ là đêm dài nhất của người dân Nghệ An và Hà Tĩnh.

Những ổ mây lớn sẽ phát triển cục bộ xung quanh tâm bão và cả ở phạm vi cách xa tâm bão tạo ra những đợt mưa cường suất cao, gián đoạn.

Bà con ở hạ du sông Cái của Nghệ An, sông Chu của Thanh Hóa, vùng thấp trũng của Hà Tĩnh đề phòng nước lên. Tôi quan sát dữ liệu từ các hồ chứa trên sông cho thấy nhiều hồ chứa phía Tây Nghệ An và Thanh Hóa đã đầy công suất thiết kế về mực nước dâng bình thường. Nước về bao nhiêu xả bấy nhiêu. Trừ các thủy điện lớn có hồ chứa thì vẫn đang duy trì tích nước cắt lũ một phần.”

Cơ quan khí tượng ghi nhận ảnh hưởng của bão, đồng bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa – Quảng Trị mưa trên 600 mm. Lượng mưa từ 19h hôm qua đến 3h hôm nay ở Thường Tín (Hà Nội) 160 mm, Hương Nhượng 2 (Phú Thọ) 157 mm, Sơn Kim 2 (Hà Tĩnh) 211 mm, Đồng Văn (Nghệ An) 190 mm.

Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp đánh giá bão Kajiki khá dị thường khi hình thành ngay trên Biển Đông, thời gian đổ bộ đất liền chỉ ba ngày, bằng nửa thời gian so với quy luật. Bão gần như đứng yên hai giờ trước khi đổ bộ nên có cảm giác bão đã tan.

Bão đã sang Lào, tuy nhiên Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cho biết sáng nay vịnh Bắc Bộ (gồm các đặc khu Bạch Long Vĩ, Cát Hải, Cô Tô, Vân Đồn và đảo Hòn Ngư) còn có gió mạnh cấp 6-7, giật cấp 8; sóng biển cao 2-5 m. Thanh Hóa – Nghệ An và vùng ven biển Ninh Bình gió mạnh 6-7, giật cấp 9.

Từ nay đến hết ngày mai, trung du và đồng bằng Bắc Bộ, Lào Cai, Sơn La và Thanh Hóa – Hà Tĩnh tiếp tục có mưa 50-100 mm, cục bộ trên 200 mm. Nguy cơ mưa cường suất lớn trên 100 m trong ba giờ.

Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng cũng sẽ có mưa hết hôm nay. Trong khi đó, từ nay đến mai Thượng và Trung Lào mưa 100-250 mm, riêng Trung Lào cục bộ trên 500 mm. Mưa tại Lào có nguy cơ gây lũ, sạt lở ở Việt Nam do một số con sông ở Bắc Trung Bộ bắt nguồn từ đây.

Một người chết, hơn 600 nhà tốc mái do bão

Theo Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, tính đến 18h ngày 25/8, Hà Tĩnh đã có một người chết, 4 người bị thương; 621 nhà tốc mái, 144 nhà ngập, 22 cột điện gãy đổ. Quảng Trị ghi nhận 4 người bị thương, nhiều điểm ngập sâu, chia cắt hàng trăm hộ dân.

Tại Nghệ An, nhiều phường trung tâm TP Vinh (cũ) và Cửa Lò bị mất điện. Cửa Lò cũng ghi nhận gió mạnh sau khi tâm bão đi qua, khiến cây cối, công trình hư hại. Một số bệnh viện, trong đó có Bệnh viện Ung bướu Nghệ An vừa khánh thành, bị gió giật bung trần nhựa, thiệt hại nặng.

Hà Tĩnh ghi nhận nhiều tuyến đường, khu dân cư tại Thiên Cầm, Cẩm Nhượng bị gió quật ngổn ngang, mái tôn bay khắp nơi. Sóng biển cao 2-3 m đánh tràn vào bờ, nhiều tàu thuyền neo đậu nguy cơ chìm.

Tại Thanh Hóa, tuyến đê Nam Hải (thị xã Nghi Sơn) bị sóng đánh sạt lở hai đoạn dài tổng cộng hơn 300 m, chính quyền đang khẩn trương gia cố.