Giá lúa giảm mạnh, không đủ bù đắp chi phí sản xuất khiến nông dân Campuchia đứng ngồi không yên.
Giá rớt mạnh, nông dân lỗ
Với mức 600 riel/kg (3.940VNĐ), lúa tại Campuchia hiện có giá rẻ hơn cả một viên kẹo. Giá lúa giảm mạnh đã khiến nông dân phẫn nộ, đồng loạt chia sẻ bức xúc trên mạng xã hội.
Thông thường lúa dao động 800–900 riel/kg (5.200-5.900 VNĐ). Nhưng hiện nay, nông dân cho biết giá phải ít nhất 1.000 riel (6.560 VNĐ) mới đảm bảo chi phí sinh hoạt và trả nợ tiền phân bón, tưới tiêu, thu hoạch cho các tổ chức tài chính vi mô.
Trước tình hình này, ngày 15/8, Thủ tướng Campuchia Hun Manet cam kết chính phủ sẽ tăng cường hỗ trợ nông nghiệp, nhấn mạnh ba trụ cột: phát triển hạ tầng, giảm chi phí sản xuất và mở rộng thị trường. Ông khẳng định nông nghiệp vẫn là “xương sống” của nền kinh tế, đóng vai trò ổn định thu nhập nông thôn và an ninh lương thực quốc gia.
Chính phủ dự kiến đưa cán bộ kỹ thuật về tận xã, hỗ trợ trực tiếp trong trồng trọt, chế biến, đồng thời phát triển các “cộng đồng nông nghiệp hiện đại” nhằm nâng cao năng suất, giảm chi phí và mở rộng đầu ra.
Nỗi lo điệp khúc “được mùa mất giá”
Ngày 17/8, Tổng cục Nông nghiệp (MAFF) cảnh báo nông dân không thu hoạch lúa non vì như vậy sẽ làm giảm chất lượng, khiến thương lái chê mua và càng đẩy giá xuống thấp.
Chey Tech, nhà nghiên cứu kinh tế – xã hội, cho rằng tình trạng rớt giá lúa là “điệp khúc” hàng năm do mất cân đối cung – cầu. Nông dân thường ồ ạt gieo giống từng được giá bất chấp tín hiệu thị trường. Ông đề xuất Bộ Nông nghiệp thiết lập mô hình hợp đồng bao tiêu, giúp cố định giá bán và ổn định sản xuất.
Ông Tech cũng nhấn mạnh nhu cầu cấp bách về đầu tư chế biến trong nước. Nếu chỉ xuất khẩu thô sang Thái Lan, nông dân Campuchia sẽ tiếp tục bị ép giá, trong khi giá trị gia tăng rơi vào tay nước ngoài.
Một nông dân ở Banteay Meanchey cho biết nông dân rất sốc khi giá lúa vụ này giảm xuống chỉ còn 600 riel/kg, thấp hơn nhiều so với chi phí sản xuất. “Ngay cả mức 800 riel/kg cũng đã lỗ, nông dân cần bán ít nhất 1.000 riel/kg mới đủ chi phí sinh hoạt và trả nợ”, ông nói.
Nông dân vùng biên giới phụ thuộc vào xuất khẩu lúa, gạo và sắn sang Thái Lan. Tuy nhiên, các biện pháp siết chặt biên giới khiến nông sản ùn ứ, đẩy giá xuống sâu hơn.
Giá lúa rớt thê thảm đã làm dấy lên lo ngại về an ninh thu nhập ở nông thôn. Trong bối cảnh phân bón, nhiên liệu và thủy lợi ngày càng đắt đỏ, nông dân Campuchia đang rơi vào vòng xoáy: chi phí tăng cao, giá nông sản bấp bênh, nợ nần chồng chất.
Tham khảo: Khmer Times
