Chào mừng quý nhà đầu tư đã đến với DauTuVungVang.com! Thực trạng đầu tư chứng khoán tại Việt Nam những năm gần đây cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ về số lượng nhà đầu tư tham gia. Bên cạnh những cơ hội trên thị trường chứng khoán hấp dẫn, rủi ro luôn song hành, và một trong những rủi ro đáng ngại nhất chính là các hành vi lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi và khó lường.
Sự thiếu hụt kiến thức nền tảng, tâm lý FOMO (Fear Of Missing Out) – sợ bỏ lỡ cơ hội, và đôi khi là lòng tham không kiểm soát có thể khiến nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu tư mới tham gia (F0), dễ dàng trở thành mục tiêu béo bở của các chiêu trò lừa đảo phổ biến trên thị trường chứng khoán. Những sai lầm khiến F0 dễ bị lừa thường bắt nguồn từ việc quá tin người và thiếu sự thẩm định thông tin.
Bài viết này của DauTuVungVang.com sẽ không chỉ dừng lại ở việc cảnh báo chung chung. Chúng tôi sẽ đi sâu phân tích, nhận diện từng dấu hiệu cụ thể và cảnh báo chi tiết về từng thủ đoạn lừa đảo thường gặp nhất hiện nay. Mục tiêu của chúng tôi là giúp bạn nâng cao tối đa sự cảnh giác, tự trang bị “bộ lọc” thông tin hiệu quả để bảo vệ tài sản quý giá của mình và đưa ra những quyết định đầu tư thực sự sáng suốt.
Chúng tôi cam kết cung cấp thông tin chính xác, cập nhật và dễ hiểu nhất, đúng với tinh thần cốt lõi của DauTuVungVang.com: “Kiến thức đúng – Đầu tư vững – Tài chính bền vững.”
TUYÊN BỐ RÕ RÀNG VÀ CẢNH BÁO AN TOÀN: Nội dung trong bài viết này được biên soạn nhằm mục đích cung cấp thông tin và nâng cao nhận thức về các hành vi lừa đảo trong đầu tư chứng khoán. Thông tin này KHÔNG phải là lời khuyên đầu tư trực tiếp hay khuyến nghị mua/bán bất kỳ mã chứng khoán nào. Thị trường chứng khoán luôn tiềm ẩn rủi ro, nhà đầu tư có thể mất một phần hoặc toàn bộ số vốn của mình. Mọi quyết định đầu tư là trách nhiệm của cá nhân nhà đầu tư. Hãy luôn tự mình nghiên cứu (DYOR), trang bị đầy đủ kiến thức và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hành động. DauTuVungVang.com không chịu trách nhiệm cho bất kỳ tổn thất nào phát sinh từ việc sử dụng thông tin trong bài viết này. Hãy luôn cảnh giác và đầu tư một cách có hiểu biết.
Table of Contents
Chiêu Trò 1: “Bơm Thổi Giá” Cổ Phiếu (Pump and Dump) – Cạm Bẫy Cổ Phiếu “Rác”

Đây là một trong những chiêu trò lừa đảo phổ biến trên thị trường chứng khoán và lâu đời nhất, nhưng vẫn luôn có nạn nhân mới.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Gom hàng giá rẻ: Một nhóm đối tượng (thường gọi là “đội lái” hoặc “tay to”) sẽ âm thầm thu gom một số lượng lớn cổ phiếu của các công ty có thị giá thấp, thanh khoản kém, kết quả kinh doanh yếu kém hoặc không rõ ràng. Đây thường là những cạm bẫy cổ phiếu ‘rác’ hoặc nhận diện cổ phiếu penny bị làm giá.
- Tung tin và tạo cầu ảo: Sau khi gom đủ hàng, “đội lái” bắt đầu chiến dịch “bơm” giá. Họ sử dụng nhiều thủ đoạn như:
- Tung tin đồn thất thiệt, thông tin “nội bộ” giả mạo về các dự án “khủng”, hợp đồng lớn, lợi nhuận đột biến sắp tới của công ty trên các diễn đàn, mạng xã hội, hội nhóm chat.
- Sử dụng nhiều tài khoản để tự mua bán qua lại (giao dịch “quay tay”), tạo ra khối lượng giao dịch và giá tăng đột biến, thu hút sự chú ý của thị trường.
- Lôi kéo các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là F0, những người ham lợi nhuận nhanh, mua vào cổ phiếu đó.
- Xả hàng chốt lời: Khi giá cổ phiếu đã được đẩy lên mức cao vô lý (“đỉnh”), “đội lái” sẽ đồng loạt bán ra (xả hàng) số lượng lớn cổ phiếu đã gom trước đó để chốt lời. Việc xả hàng ồ ạt này khiến giá cổ phiếu lao dốc không phanh.
- Nhà đầu tư mắc kẹt: Những nhà đầu tư mua vào ở vùng giá cao sẽ bị “kẹt hàng”, không thể bán ra hoặc phải bán với giá rất thấp, chịu thiệt hại nặng nề.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- Một cổ phiếu (thường là cổ phiếu vốn hóa nhỏ, ít tên tuổi, thanh khoản thấp) đột nhiên tăng giá trần liên tục nhiều phiên mà không có bất kỳ thông tin tích cực trọng yếu nào từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp được công bố chính thức.
- Xuất hiện nhiều lời mời chào, “phím hàng” trên các hội nhóm Zalo, Telegram, Facebook với những cam kết lợi nhuận “khủng” (ví dụ: X2, X3 tài khoản trong thời gian ngắn).
- Khối lượng giao dịch của cổ phiếu tăng đột biến một cách bất thường so với giai đoạn trước đó.
- Các “chuyên gia” tự xưng trên mạng xã hội liên tục tung hô, khuyến nghị mua vào cổ phiếu đó.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Thiệt hại là vô cùng lớn: mất vốn nhanh chóng, cổ phiếu có thể giảm sàn liên tục và “kẹt cứng” không thể bán ra do không có người mua. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý và niềm tin vào thị trường.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Nghiên cứu kỹ lưỡng nền tảng doanh nghiệp: Luôn ưu tiên các công ty có hoạt động kinh doanh minh bạch, tài chính lành mạnh, và có tiềm năng tăng trưởng bền vững. Tầm quan trọng của kiến thức đầu tư là không thể bỏ qua.
- Tránh xa các cổ phiếu có dấu hiệu bị làm giá: Nếu thấy một cổ phiếu tăng giá bất thường mà không có lý do chính đáng, hãy cẩn trọng.
- Không đầu tư theo tin đồn hoặc lời “phím hàng” từ các nguồn không đáng tin cậy. Hãy tự mình phân tích và đưa ra quyết định.
Chiêu Trò 2: Hội Nhóm “Lùa Gà”, “Phím Hàng” Kém Uy Tín trên Mạng Xã Hội (Zalo, Telegram, Facebook)
Sự bùng nổ của mạng xã hội cũng tạo điều kiện cho các hội nhóm lừa đảo hoạt động mạnh mẽ.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Tạo dựng vỏ bọc: Các đối tượng lập ra các group chat, diễn đàn, kênh chia sẻ trên Zalo, Telegram, Facebook… với những cái tên kêu như “Câu lạc bộ đầu tư triệu đô”, “Cao thủ phím lệnh”, “Nhóm tín hiệu VIP”… Ban đầu có thể chia sẻ kiến thức cơ bản hoặc một vài nhận định thị trường chung chung để thu hút thành viên.
- Tung hô “chuyên gia” ảo: Trong nhóm, họ thường xây dựng hình ảnh một vài “chuyên gia” tự xưng có khả năng “đọc vị thị trường”, “phím lệnh” với tỷ lệ thắng cực cao. Những “chuyên gia” này thường khoe khoang các giao dịch lãi lớn (có thể là ảnh đã qua chỉnh sửa hoặc tài khoản demo).
- “Phím hàng” và dẫn dắt: Sau khi có một lượng thành viên nhất định, các “chuyên gia” này bắt đầu đưa ra các khuyến nghị mua/bán cổ phiếu cụ thể. Các khuyến nghị này thường không đi kèm phân tích chuyên sâu, logic rõ ràng, hoặc chỉ là những phân tích mang tính chủ quan, một chiều. Mục đích của việc “phím hàng” này có thể là:
- Giúp “đội lái” (liên kết với admin nhóm) xả hàng lên đầu các thành viên (tương tự chiêu Pump and Dump).
- Lôi kéo thành viên mua các khóa học đầu tư giá cao.
- Thu phí tham gia các nhóm “VIP” với lời hứa cung cấp tín hiệu chất lượng hơn.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- Yêu cầu đóng phí tham gia cao bất thường cho các nhóm “VIP”, “siêu VIP” với những lời hứa hẹn về “tín hiệu độc quyền”.
- Cam kết lợi nhuận chắc chắn, tỷ lệ thắng cao ngất ngưởng (ví dụ: 80-90% lệnh thắng, lãi suất X%/tháng).
- Admin hoặc các “chuyên gia” trong nhóm thường sử dụng tài khoản ảo, không có thông tin cá nhân rõ ràng, hoặc không có bất kỳ thông tin nào được kiểm chứng về trình độ chuyên môn, kinh nghiệm làm việc tại các tổ chức tài chính uy tín.
- Tạo áp lực tâm lý, thúc ép thành viên phải mua/bán ngay lập tức theo “lệnh” mà không cho thời gian suy nghĩ, phân tích.
- Nội dung chia sẻ chủ yếu là “phím” ba chữ cái, ít khi có phân tích sâu về doanh nghiệp hay thị trường.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Mua phải cổ phiếu ở vùng giá đỉnh và buộc phải bán ở vùng giá đáy theo những khuyến nghị sai lệch, dẫn đến thua lỗ nặng. Mất tiền oan cho các khoản phí vô lý. Cảm thấy hoang mang và mất phương hướng.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Hết sức cảnh giác với các hội nhóm “phím hàng” trên mạng xã hội. Không có bữa trưa nào miễn phí, và không ai cho không bạn “cần câu cơm” của họ.
- Tự mình trang bị kiến thức phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật. Đây là vũ khí tốt nhất để bạn tự đánh giá cơ hội đầu tư.
- Luôn kiểm chứng thông tin từ nhiều nguồn uy tín trước khi đưa ra quyết định. Không bao giờ tin tưởng mù quáng vào một cá nhân hay một nhóm nào đó.
- Nếu tham gia các cộng đồng, hãy chọn những nơi có người quản trị minh bạch, nội dung chia sẻ có chất lượng, tập trung vào kiến thức và phân tích.
Chiêu Trò 3: Giả Mạo Chuyên Gia, Công Ty Chứng Khoán, Quỹ Đầu Tư Uy Tín
Thủ đoạn này ngày càng tinh vi, lợi dụng uy tín của các tổ chức và cá nhân có tên tuổi.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Xây dựng vỏ bọc giả mạo: Kẻ lừa đảo tạo ra các website, fanpage trên Facebook, tài khoản Zalo, Telegram… với tên, logo, hình ảnh, thậm chí cả bài viết giống hệt hoặc rất giống với các chuyên gia tài chính nổi tiếng, các công ty chứng khoán (CTCK) lớn, hoặc các quỹ đầu tư uy tín.
- Đăng tải nội dung “chất lượng” để tạo lòng tin: Họ có thể sao chép các bài phân tích, nhận định thị trường từ các nguồn chính thống, hoặc tự viết những nội dung có vẻ chuyên nghiệp để thu hút người theo dõi và tạo dựng uy tín ảo.
- Tiếp cận và mời chào: Sau khi có được sự tin tưởng ban đầu, họ sẽ chủ động tiếp cận nhà đầu tư thông qua tin nhắn, email, hoặc thậm chí là gọi điện. Các lời mời chào thường bao gồm:
- Dịch vụ “ủy thác đầu tư” với cam kết lợi nhuận siêu hấp dẫn và an toàn tuyệt đối.
- Các “gói đầu tư” đặc biệt, “cơ hội vàng” chỉ dành cho số ít người.
- Yêu cầu nhà đầu tư chuyển tiền vào một tài khoản cá nhân (thay vì tài khoản của tổ chức) để tham gia.
- Mời tham gia các nhóm kín để nhận “tư vấn độc quyền”.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- Kiểm tra kỹ thông tin liên hệ:
- Website: Tên miền có thể có sự khác biệt nhỏ (ví dụ: thêm/bớt một ký tự, sử dụng đuôi tên miền lạ như .live, .xyz thay vì .com, .vn). Giao diện có thể sơ sài, copy lỗi.
- Email: Địa chỉ email gửi đến không phải là email chính thức của tổ chức/cá nhân đó (ví dụ: sử dụng Gmail, Yahoo thay vì tên miền riêng của công ty).
- Số điện thoại: Số điện thoại liên hệ không trùng khớp với số hotline chính thức được công bố trên website của tổ chức.
- Yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản cá nhân: Đây là dấu hiệu lừa đảo rất rõ ràng. Các CTCK, quỹ đầu tư hợp pháp luôn yêu cầu nhà đầu tư chuyển tiền vào tài khoản đứng tên pháp nhân của công ty, được công bố rõ ràng.
- Các chương trình “ủy thác đầu tư” với lợi nhuận cam kết cố định quá cao, phi thực tế (ví dụ: 3-5%/tháng hoặc thậm chí cao hơn). Nên tìm hiểu kỹ về rủi ro của ủy thác đầu tư lãi suất cao.
- Phong cách giao tiếp thiếu chuyên nghiệp, thường xuyên thúc ép, hứa hẹn quá mức.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Mất toàn bộ số tiền “ủy thác” hoặc số tiền đã chuyển cho kẻ lừa đảo. Nguy cơ bị đánh cắp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Luôn kiểm tra kỹ lưỡng thông tin chính thức của các tổ chức/cá nhân trên website chính chủ của họ. So sánh cẩn thận tên miền website, địa chỉ email, số điện thoại hotline.
- Tuyệt đối không giao dịch hoặc chuyển tiền qua các kênh không chính thống, không chuyển tiền vào tài khoản cá nhân khi được yêu cầu bởi người tự xưng là đại diện của CTCK hay quỹ đầu tư.
- Liên hệ trực tiếp với các tổ chức đó qua kênh chính thức nếu có bất kỳ nghi ngờ nào. Hãy chọn công ty chứng khoán hợp pháp.
Chiêu Trò 4: Lừa Đảo Thông Qua Ứng Dụng (App) Đầu Tư Trái Phép, Sàn Chứng Khoán “Ma”
Sự tiện lợi của công nghệ cũng mở đường cho các app và sàn giao dịch lừa đảo.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Quảng cáo hấp dẫn: Các đối tượng lừa đảo quảng cáo rầm rộ các ứng dụng (app) hoặc nền tảng giao dịch trực tuyến (sàn) với giao diện bắt mắt, dễ sử dụng. Họ hứa hẹn đây là công cụ đầu tư chứng khoán (bao gồm cả chứng khoán Việt Nam, chứng khoán quốc tế, Forex, CFD, tiền điện tử trá hình) mang lại lợi nhuận cao, thao tác đơn giản, “ai cũng có thể làm giàu”.
- Không được cấp phép: Điểm cốt yếu là các app và sàn này không hề được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam (SSC) hoặc các cơ quan quản lý tài chính có thẩm quyền khác cấp phép hoạt động. Chúng hoạt động chui, không có sự giám sát.
- Mồi nhử ban đầu: Để tạo lòng tin, ban đầu chúng có thể cho phép người chơi nạp một số tiền nhỏ và rút ra thành công, thậm chí có thể cho “thắng” một vài giao dịch nhỏ.
- Chiếm đoạt khi số tiền lớn: Khi nhà đầu tư tin tưởng và nạp vào số tiền lớn hơn, các vấn đề bắt đầu xuất hiện:
- App/sàn bị sập, không thể truy cập.
- Không cho phép rút tiền với nhiều lý do khác nhau (lỗi hệ thống, cần xác minh thêm, tài khoản bị đóng băng…).
- Cố tình tạo ra các lỗi giao dịch (trượt giá, khớp lệnh sai) khiến tài khoản của nhà đầu tư bị “cháy” nhanh chóng.
- Dữ liệu giao dịch có thể bị làm giả, không phản ánh đúng thị trường.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- App không có trên các kho ứng dụng chính thống như Google Play Store (CH Play) hoặc Apple App Store. Nếu có, hãy kiểm tra kỹ thông tin nhà phát triển, số lượt tải, và các đánh giá (thường có nhiều đánh giá tiêu cực hoặc đánh giá ảo).
- Yêu cầu người dùng cấp các quyền truy cập bất thường vào điện thoại (ví dụ: truy cập danh bạ, tin nhắn, hình ảnh, vị trí mà không liên quan đến chức năng giao dịch).
- Cam kết lợi nhuận quá cao, phi thực tế, không có rủi ro, hoặc “bao lỗ”.
- Thông tin pháp nhân của đơn vị chủ quản app/sàn rất mập mờ, không rõ ràng, thường là các công ty ma ở nước ngoài, không có văn phòng đại diện tại Việt Nam.
- Giao diện app/sàn có thể trông chuyên nghiệp nhưng khi sử dụng thường xuyên gặp lỗi, chậm chạp.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Mất toàn bộ số tiền đã nạp vào app/sàn. Nguy cơ bị đánh cắp dữ liệu cá nhân, thông tin tài khoản ngân hàng.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Chỉ sử dụng các ứng dụng giao dịch (app) và nền tảng giao dịch trực tuyến của những công ty chứng khoán đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam cấp phép hoạt động hợp pháp.
- Kiểm tra danh sách công ty chứng khoán được cấp phép thành viên trên website chính thức của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).
- Cảnh giác với bất kỳ lời mời chào tham gia các sàn chứng khoán quốc tế, Forex, CFD mà không rõ nguồn gốc và tính pháp lý tại Việt Nam.
Chiêu Trò 5: Bán Khóa Học Đầu Tư “Lùa Gà” Với Chi Phí Đắt Đỏ
Đánh vào tâm lý muốn học hỏi nhanh để làm giàu, nhiều khóa học kém chất lượng đã ra đời.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Quảng cáo thổi phồng: Các cá nhân hoặc tổ chức quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội về các khóa học đầu tư chứng khoán với những lời lẽ cực kỳ hấp dẫn như “Bí kíp làm giàu từ hai bàn tay trắng”, “Công thức đầu tư nghìn tỷ”, “Trở thành siêu trader sau 7 ngày”, “Đánh bại thị trường”… Họ thường khoe khoang hình ảnh về cuộc sống xa hoa, lợi nhuận “khủng” để thu hút người học.
- Nội dung sơ sài, giá trị thấp: Thực tế, nội dung của nhiều khóa học này thường rất sơ sài, chỉ là những kiến thức cơ bản được “xào nấu” lại, hoặc các lý thuyết sáo rỗng, thiếu tính ứng dụng thực tế. Một số nơi còn dạy những phương pháp đầu tư rủi ro cao, mang tính cờ bạc.
- Mục tiêu chính:
- Thu học phí rất cao từ những người nhẹ dạ cả tin.
- Sau khóa học, có thể lôi kéo học viên tham gia vào các hội nhóm “phím hàng” (như Chiêu Trò 2) hoặc bán thêm các sản phẩm/dịch vụ khác.
- Xây dựng “thương hiệu cá nhân” ảo để phục vụ các mục đích khác.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- Cam kết lợi nhuận “chắc chắn” hoặc “rất cao” sau khi hoàn thành khóa học. Không có khóa học nào có thể đảm bảo điều này.
- Học phí quá đắt đỏ so với nội dung kiến thức và giá trị thực tế mà khóa học có thể mang lại.
- Người dạy (giảng viên) không có uy tín thực sự, không có kinh nghiệm làm việc tại các tổ chức tài chính lớn, hoặc không có các chứng chỉ chuyên môn được công nhận. Họ thường chỉ dựa vào việc “khoe lãi” trên mạng.
- Nội dung quảng cáo khóa học chủ yếu tập trung vào “kết quả” (làm giàu nhanh) thay vì “quá trình” học tập, rèn luyện kiến thức và kỹ năng một cách bài bản.
- Thiếu lộ trình học tập rõ ràng, không có tài liệu chất lượng, hoặc không có sự hỗ trợ sau khóa học. Hãy lựa chọn khóa học đầu tư uy tín và tránh xa các khóa học ‘lùa gà’.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Mất một khoản tiền học phí lớn mà không thu được kiến thức giá trị. Tốn thời gian quý báu. Thậm chí có thể bị định hướng sai lầm về phương pháp đầu tư, dẫn đến thua lỗ sau này.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Tìm hiểu kỹ về người dạy và tổ chức đào tạo: Xem xét kinh nghiệm thực tế, trình độ chuyên môn, uy tín trong ngành, và các phản hồi khách quan từ những học viên cũ.
- Đánh giá nội dung khóa học: Yêu cầu lộ trình chi tiết, xem xét tính thực tiễn và chiều sâu của kiến thức được cung cấp.
- Ưu tiên các khóa học từ những tổ chức đào tạo có uy tín, các trường đại học, hoặc các chuyên gia được công nhận rộng rãi, có chương trình giảng dạy bài bản, khoa học.
- Hãy nhớ rằng, tầm quan trọng của việc lựa chọn thông tin từ nguồn đáng tin cậy là then chốt, kể cả khi chọn thầy để học. Không có con đường tắt để thành công trong đầu tư.
Chiêu Trò 6: Lừa Đảo Ủy Thác Đầu Tư Với Lãi Suất “Trên Trời”

Cam kết lợi nhuận cố định cao bất thường luôn là một dấu hiệu đáng ngờ.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Mời gọi góp vốn hấp dẫn: Các đối tượng lừa đảo (cá nhân hoặc nhóm) đứng ra mời gọi nhà đầu tư góp vốn hoặc ủy thác tiền cho họ để “các chuyên gia hàng đầu” trực tiếp đầu tư vào chứng khoán hoặc các kênh khác.
- Cam kết lợi nhuận cố định phi thực tế: Điểm mấu chốt của chiêu trò này là lời cam kết trả lãi suất cố định hàng tháng/quý ở mức rất cao, ví dụ 3%, 5%, thậm chí 10% mỗi tháng, hoặc vài chục phần trăm mỗi năm. Mức lãi suất này cao hơn rất nhiều so với lãi suất tiết kiệm ngân hàng và mức sinh lời trung bình bền vững của thị trường.
- Trả lãi ban đầu để tạo niềm tin (Mô hình Ponzi): Thời gian đầu, để tạo dựng lòng tin và thu hút thêm nhiều “con mồi”, các đối tượng này có thể trả lãi rất đều đặn và đúng hẹn. Thực chất, họ thường lấy tiền của người góp vốn sau để trả lãi cho người góp vốn trước – đây chính là bản chất của mô hình Ponzi là gì.
- Biến mất cùng số tiền lớn: Khi đã huy động được một số tiền đủ lớn, hoặc khi không còn khả năng trả lãi do không có người mới tham gia, các đối tượng này sẽ đột ngột biến mất cùng toàn bộ số tiền gốc của nhà đầu tư.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- Cam kết lợi nhuận cố định ở mức quá cao, phi thực tế và thường đi kèm với lời khẳng định “không có rủi ro” hoặc “rủi ro rất thấp”. Trong đầu tư, lợi nhuận cao luôn đi kèm rủi ro cao.
- Không có hợp đồng pháp lý rõ ràng, minh bạch, hoặc nếu có thì hợp đồng cũng rất sơ sài, không có các điều khoản bảo vệ nhà đầu tư.
- Bên nhận ủy thác không phải là một công ty quản lý quỹ được cấp phép hoạt động hợp pháp bởi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Hoạt động ủy thác đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp phải tuân thủ các quy định pháp luật rất chặt chẽ.
- Thường xuyên thúc giục nhà đầu tư nạp thêm tiền, giới thiệu thêm người tham gia để hưởng “hoa hồng”.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Nguy cơ mất trắng toàn bộ số vốn gốc đã ủy thác. Đây là một trong những hình thức lừa đảo gây thiệt hại tài chính nặng nề nhất.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Tuyệt đối cảnh giác với bất kỳ lời mời chào ủy thác đầu tư nào cam kết lãi suất cố định quá cao và bất thường.
- Hãy nhớ rằng, đầu tư chứng khoán luôn tiềm ẩn rủi ro biến động thị trường, không ai có thể đảm bảo một mức lợi nhuận cố định cao hàng tháng.
- Nếu muốn ủy thác đầu tư, hãy tìm đến các công ty quản lý quỹ uy tín, được cấp phép hoạt động rõ ràng và tìm hiểu kỹ về các sản phẩm quỹ của họ (ví dụ: quỹ mở, quỹ ETF). Tìm hiểu về ủy thác đầu tư an toàn và hợp pháp.
Chiêu Trò 7: Mạo Danh Nhân Viên Công Ty Chứng Khoán/Ngân Hàng Gọi Điện Lừa Đảo (Phishing/Vishing)
Đây là hình thức lừa đảo nhắm vào việc đánh cắp thông tin cá nhân và tài khoản.
Bản chất và Cách thức hoạt động:
- Giả mạo danh tính: Các đối tượng lừa đảo sử dụng điện thoại (Vishing), tin nhắn SMS, email (Phishing), hoặc tin nhắn qua mạng xã hội để liên hệ với nhà đầu tư. Họ tự xưng là nhân viên của công ty chứng khoán nơi bạn mở tài khoản, nhân viên ngân hàng, hoặc thậm chí là nhân viên của cơ quan thuế, công an, tòa án.
- Đưa ra thông báo gây hoang mang hoặc hấp dẫn: Họ thường đưa ra các thông báo giả mạo như:
- Tài khoản chứng khoán/ngân hàng của bạn đang gặp vấn đề (bị khóa, bị lỗi giao dịch, sắp hết hạn, bị truy cập trái phép…).
- Bạn đang nợ một khoản phí dịch vụ, thuế chưa thanh toán.
- Bạn đã trúng một giải thưởng lớn, một suất mua cổ phiếu ưu đãi.
- Có một giao dịch đáng ngờ cần bạn xác thực.
- Yêu cầu cung cấp thông tin hoặc thực hiện hành động: Mục đích cuối cùng của chúng là yêu cầu bạn:
- Cung cấp các thông tin cá nhân nhạy cảm: Số CMND/CCCD, ngày sinh, số tài khoản ngân hàng, tên đăng nhập, mật khẩu đăng nhập vào tài khoản chứng khoán/ngân hàng trực tuyến, và đặc biệt là mã OTP (One-Time Password).
- Nhấp vào một đường link giả mạo (được gửi qua tin nhắn/email) dẫn đến một website giống hệt website của CTCK/ngân hàng để bạn tự điền thông tin đăng nhập.
- Tải và cài đặt một ứng dụng lạ vào điện thoại.
- Chiếm đoạt tài sản hoặc thông tin: Khi có được thông tin đăng nhập và mã OTP, kẻ lừa đảo sẽ nhanh chóng truy cập vào tài khoản của bạn để rút tiền, bán chứng khoán, hoặc thực hiện các hành vi gian lận khác. Tìm hiểu về Phishing và Vishing trong tài chính.
Dấu hiệu nhận biết rõ ràng:
- Yêu cầu cung cấp thông tin bảo mật tuyệt đối như mật khẩu, mã OTP. Các ngân hàng và công ty chứng khoán KHÔNG BAO GIỜ yêu cầu khách hàng cung cấp các thông tin này qua điện thoại, tin nhắn hay email.
- Tạo áp lực, hối thúc bạn phải hành động ngay lập tức, không cho bạn thời gian suy nghĩ hay kiểm chứng.
- Gửi các đường link lạ, yêu cầu nhấp vào để đăng nhập hoặc “xác thực thông tin”. Hãy cẩn thận kiểm tra kỹ tên miền của đường link.
- Giọng điệu, cách xưng hô có thể thiếu chuyên nghiệp, hoặc thông tin về tài khoản của bạn mà họ có được rất chung chung.
- Số điện thoại gọi đến không phải là số hotline chính thức của CTCK/ngân hàng.
Hậu quả nếu sập bẫy:
Mất tiền trong tài khoản chứng khoán, tài khoản ngân hàng. Bị đánh cắp danh tính để sử dụng vào các mục đích xấu khác.
Lời khuyên phòng tránh từ DauTuVungVang.com:
- Tuyệt đối không bao giờ cung cấp mật khẩu đăng nhập, mã OTP, mã PIN thẻ cho bất kỳ ai, dưới bất kỳ hình thức nào.
- Khi nhận được cuộc gọi, tin nhắn, email nghi ngờ, hãy giữ bình tĩnh. Không vội vàng làm theo yêu cầu.
- Chủ động kết thúc cuộc gọi/không trả lời tin nhắn và liên hệ lại ngay với công ty chứng khoán hoặc ngân hàng của bạn thông qua số hotline CHÍNH THỨC (được niêm yết trên website hoặc mặt sau thẻ ATM) để xác minh thông tin.
- Không nhấp vào các đường link đáng ngờ. Nếu cần truy cập website của CTCK/ngân hàng, hãy tự gõ địa chỉ trực tiếp vào trình duyệt.
- Thường xuyên cập nhật các biện pháp bảo vệ thông tin tài khoản chứng khoán.
Kết luận
Thị trường chứng khoán luôn tiềm ẩn những cơ hội to lớn, nhưng đồng thời, sự đa dạng và tinh vi của các chiêu trò lừa đảo phổ biến trên thị trường chứng khoán cũng không ngừng gia tăng. Việc nhận diện sớm và hiểu rõ bản chất của từng thủ đoạn là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bảo vệ chính mình.
Chúng tôi tin rằng, vũ khí tốt nhất để chống lại mọi hình thức lừa đảo chính là sự hiểu biết, kiến thức vững vàng và một thái độ luôn luôn cảnh giác. Tầm quan trọng của việc lựa chọn thông tin từ nguồn đáng tin cậy và khả năng tự mình phân tích không bao giờ có thể bị xem nhẹ. Hãy hiểu thêm về các rủi ro tổng quan để có cái nhìn toàn diện hơn.
DauTuVungVang.com luôn cam kết nỗ lực không ngừng để cung cấp những kiến thức tài chính chính xác, những phân tích sâu sắc và những cảnh báo kịp thời, giúp mỗi nhà đầu tư có thể tự tin nhận diện rủi ro, tránh xa những cạm bẫy lừa đảo, và vững bước trên hành trình hướng tới mục tiêu “Đầu tư vững – Tài chính bền vững.”
Lời khuyên:
- Hãy là một nhà đầu tư thông thái: Luôn ghi nhớ nguyên tắc “DYOR – Do Your Own Research” (Hãy tự mình nghiên cứu). Đừng bao giờ đầu tư vào bất cứ thứ gì bạn không hiểu rõ.
- Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ rộng rãi để lan tỏa kiến thức, giúp bạn bè, người thân và cộng đồng đầu tư tại Việt Nam cùng nhau trở nên an toàn và vững vàng hơn.
- Nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về một hình thức đầu tư, một lời mời chào, hoặc một thông tin nào đó, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia tài chính uy tín hoặc liên hệ với DauTuVungVang.com qua:
- Hotline: 0933860133
- Email: [email protected]
- (Xin lưu ý: Chúng tôi chỉ cung cấp thông tin, kiến thức tham khảo và không đưa ra lời khuyên mua/bán cổ phiếu cụ thể).
- Mời quý độc giả tham khảo thêm các bài viết chuyên sâu khác của chúng tôi như: “Cổ phiếu ‘rác’, cổ phiếu bị làm giá: Dấu hiệu nhận biết” và “Hướng dẫn cách lựa chọn nguồn thông tin đầu tư uy tín” trên website DauTuVungVang.com.
FAQs (Câu hỏi thường gặp)
Nếu tôi nghi ngờ mình đang bị lừa đảo đầu tư chứng khoán, tôi nên làm gì đầu tiên?
Hành động ngay lập tức:
1. Ngừng mọi giao dịch và chuyển tiền liên quan đến đối tượng/app nghi ngờ.
2. Thu thập tất cả bằng chứng bạn có (tin nhắn, email, ảnh chụp màn hình, thông tin giao dịch, ghi âm cuộc gọi nếu có…).
3. Báo cáo ngay cho công ty chứng khoán của bạn (nếu tài khoản của bạn bị ảnh hưởng), ngân hàng (để cố gắng chặn giao dịch nếu có thể).
4. Trình báo sự việc với cơ quan công an gần nhất và cung cấp đầy đủ bằng chứng. Bạn cũng có thể gửi đơn tố giác đến Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Có phải tất cả các nhóm chia sẻ kiến thức chứng khoán trên mạng xã hội đều là lừa đảo không?
Không hẳn tất cả đều là lừa đảo. Có những cộng đồng chia sẻ kiến thức thực sự giá trị và minh bạch. Tuy nhiên, bạn cần phải cực kỳ cẩn trọng và có kỹ năng sàng lọc. Hãy đánh giá dựa trên các yếu tố:
Tính minh bạch của người quản trị/chuyên gia: Họ có danh tính rõ ràng, có uy tín và kinh nghiệm được công nhận không?
Chất lượng nội dung: Nội dung có tập trung vào phân tích dựa trên dữ liệu, kiến thức nền tảng hay chỉ là “phím hàng” ba chữ cái?
Có yêu cầu phí vô lý hay cam kết lợi nhuận ảo không?
Ưu tiên các cộng đồng được quản lý bởi các tổ chức tài chính uy tín, các chuyên gia có tên tuổi và được kiểm chứng.
Tại sao nhiều người vẫn bị lừa đảo chứng khoán dù đã có rất nhiều cảnh báo?
Có nhiều lý do khiến tình trạng này vẫn tiếp diễn:
Thiếu kiến thức tài chính và đầu tư cơ bản.
Tâm lý muốn làm giàu nhanh chóng, dễ bị cuốn hút bởi những lời hứa hẹn lợi nhuận “khủng”.
Lòng tham và sự cả tin: Bị đánh vào điểm yếu tâm lý.
Các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi, chuyên nghiệp hơn, khiến việc nhận biết trở nên khó khăn hơn, đặc biệt với người mới.
Hiệu ứng đám đông (FOMO): Sợ bỏ lỡ cơ hội khi thấy người khác khoe lãi.
Ngoài 7 chiêu trò đã nêu, còn những hình thức lừa đảo nào khác trên thị trường chứng khoán mà nhà đầu tư cần lưu ý không?
Kẻ lừa đảo luôn không ngừng sáng tạo ra các biến tướng mới. Bài viết này đã tổng hợp 7 chiêu trò lừa đảo phổ biến trên thị trường chứng khoán và điển hình nhất. Tuy nhiên, có thể xuất hiện các hình thức khác như:
Lừa đảo qua các dự án đầu tư “ảo” gắn mác công nghệ mới (blockchain, AI…) nhưng thực chất là Ponzi.
Các hình thức cho vay đầu tư với lãi suất cắt cổ, đẩy nhà đầu tư vào bẫy nợ.
Thao túng thông tin trên các diễn đàn nhỏ lẻ để trục lợi từ cổ phiếu cụ thể.
Điều quan trọng nhất là nhà đầu tư luôn phải giữ một tâm thế cảnh giác cao độ, liên tục cập nhật kiến thức, không ngừng học hỏi và luôn có tư duy phản biện với mọi lời mời chào đầu tư có vẻ “quá tốt để là sự thật”.