Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2027 làm chủ ít nhất 20 sản phẩm công nghệ chiến lược, tiến tới hình thành ngành công nghệ đóng góp 20% GDP.
Ngày 29/8, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Diễn đàn “Tương lai Khoa học Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số Quốc gia”. Đây là sự kiện trọng điểm hướng tới Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 – 2/9/2025), đồng thời công bố những định hướng lớn cho chặng đường phát triển khoa học công nghệ của đất nước.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại diễn đàn.
Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh vai trò then chốt của khoa học và công nghệ trong hành trình phát triển quốc gia. Sau 80 năm, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới – nơi trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, năng lượng xanh và kinh tế số trở thành nền tảng sản xuất quan trọng. Ông gọi đây là “Đổi mới lần thứ hai”, khi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ là trụ cột thay thế mô hình phát triển dựa trên nông nghiệp và gia công trước đây.
Theo Bộ KH&CN, Việt Nam đặt mục tiêu cụ thể: đến năm 2025 làm chủ ba sản phẩm công nghệ chiến lược; đến năm 2027, con số này tăng lên ít nhất 20 sản phẩm và đến năm 2035 đạt thêm 25 sản phẩm khác. Khi đó, các ngành công nghệ chiến lược sẽ đóng góp từ 15% đến 20% GDP, khẳng định vai trò là động lực phát triển của nền kinh tế.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Không làm chủ công nghệ thời nay đồng nghĩa không có chủ quyền quốc gia”. Tinh thần này cũng được Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh khẳng định, khi cho rằng không có quốc gia phát triển nào lại không làm chủ công nghệ chiến lược và công nghiệp chiến lược. Quá trình này sẽ bắt đầu từ việc làm chủ sản phẩm, sau đó là thiết kế và cuối cùng là công nghệ lõi.
Để hiện thực hóa mục tiêu, Nhà nước sẽ giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp lớn, không phân biệt tư nhân hay Nhà nước, nghiên cứu và phát triển sản phẩm chiến lược. “Phát triển công nghệ chiến lược phải bắt đầu từ sản phẩm, mà sản phẩm gắn với doanh nghiệp. Doanh nghiệp hiểu thị trường, còn Nhà nước kiến tạo thể chế, hạ tầng nghiên cứu và thị trường thử nghiệm”, ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và công nghệ cho biết.
Ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và công nghệ trình bày tham luận tại Diễn đàn.
Theo đó, một hệ sinh thái đồng bộ sẽ được xây dựng, gồm viện, trường đại học, cơ sở nghiên cứu gắn chặt với doanh nghiệp. Nhà nước sẽ hỗ trợ thông qua chính sách, phòng thí nghiệm dùng chung, nền tảng số, cơ sở dữ liệu và đặc biệt là tạo lập thị trường thử nghiệm để sản phẩm công nghệ Việt có cơ hội bứt phá.
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Đạt, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, khẳng định: “Trong kỷ nguyên kinh tế số, quốc gia nào làm chủ công nghệ sẽ khẳng định vị thế trên trường quốc tế”.
Ông Nguyễn Đạt, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel phát biểu tại Diễn đàn.
Thực tế, Viettel đã trải qua hành trình hơn 10 năm nghiên cứu, vượt qua rào cản về sáng chế, bản quyền và nhân lực. Với triết lý đặt mục tiêu cao, cách làm đột phá, tập đoàn đã tiến từ giai đoạn tiếp nhận, làm chủ đến sáng tạo công nghệ. Hiện nay, Viettel đã làm chủ nhiều sản phẩm trong công nghiệp quốc phòng, hạ tầng viễn thông, nền tảng số phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Một số công nghệ cao thậm chí đã được xuất khẩu sang Ấn Độ, Philippines, cho thấy tiềm năng cạnh tranh toàn cầu.
Diễn đàn quy tụ nhiều khách mời và các chuyên gia nước ngoài.
Diễn đàn cũng ghi nhận nhiều ý kiến đồng thuận rằng làm chủ công nghệ chiến lược không chỉ là nhiệm vụ kinh tế, mà còn là vấn đề gắn liền với chủ quyền và an ninh quốc gia. Đây là con đường duy nhất để Việt Nam không bị phụ thuộc và có thể vươn lên khẳng định vị thế trong kỷ nguyên công nghệ mới.
