Các loại lệnh giao dịch chứng khoán

Chào mừng quý bạn đọc và các nhà đầu tư đã đến với bài viết chuyên sâu về các loại lệnh giao dịch chứng khoán trên DauTuVungVang.com. Khi bước chân vào thị trường chứng khoán, việc hiểu rõ và sử dụng thành thạo các công cụ giao dịch là một trong những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của bạn.

Chúng tôi khẳng định rằng, nắm vững các loại lệnh giao dịch chứng khoán không chỉ là kiến thức cơ bản mà còn là kỹ năng nền tảng giúp bạn thực hiện việc mua bán cổ phiếu một cách chủ động, kiểm soát và hiệu quả. Việc chọn đúng loại lệnh trong từng tình huống cụ thể có thể giúp bạn tối ưu hóa giá mua/bán, tăng khả năng khớp lệnh theo ý muốn và hạn chế những rủi ro không đáng có.

Trong bài viết này, DauTuVungVang.com sẽ cùng bạn đi sâu giải thích từng loại lệnh giao dịch phổ biến trên các sàn HOSE, HNX, và UPCOM như Lệnh LO (Lệnh Giới hạn), Lệnh MP (Lệnh Thị trường), Lệnh ATO (Lệnh Giao dịch tại giá mở cửa), Lệnh ATC (Lệnh Giao dịch tại giá đóng cửa), cùng với các lệnh ít phổ biến hơn nhưng cũng rất quan trọng như Lệnh PLO (Lệnh Sau giờ), Lệnh MOK (Lệnh Thị trường Khớp Toàn bộ hoặc Hủy), Lệnh MAK (Lệnh Thị trường Khớp và Hủy), và Lệnh MTL (Lệnh Thị trường Giới hạn). Chúng tôi sẽ phân tích ưu nhược điểm, trường hợp sử dụng phù hợp của từng loại lệnh, đồng thời làm rõ nguyên tắc khớp lệnh trên thị trường và đưa ra những lời khuyên về cách sử dụng lệnh chứng khoán hiệu quả.

Với cam kết mang đến “Kiến thức đúng – Đầu tư vững – Tài chính bền vững,” DauTuVungVang.com luôn nỗ lực cung cấp thông tin chính xác, cập nhật theo quy định của các Sở Giao dịch, và trình bày một cách dễ hiểu nhất. Chúng tôi tin rằng, sau bài viết này, bạn sẽ tự tin hơn rất nhiều khi đặt những lệnh giao dịch đầu tiên hoặc tối ưu hóa chiến lược giao dịch hiện tại của mình.

Lưu ý: Việc hiểu rõ các loại lệnh giao dịch chứng khoán giúp bạn tối ưu hóa quá trình thực thi giao dịch. Tuy nhiên, quyết định đầu tư cuối cùng (mua mã nào, bán khi nào, với giá bao nhiêu) vẫn cần dựa trên sự phân tích kỹ lưỡng về thị trường, doanh nghiệp và chiến lược đầu tư cá nhân của bạn. Bài viết này cung cấp thông tin và kiến thức, không phải là lời khuyên đầu tư hay khuyến nghị giao dịch cụ thể.

Tại Sao Cần Nắm Vững Các Loại Lệnh Giao Dịch Chứng Khoán?

Đối với một nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư mới, việc hiểu rõ các loại lệnh giao dịch chứng khoán mang lại rất nhiều lợi ích thiết thực.

Lợi ích của việc hiểu rõ các lệnh:

• Chủ động trong giao dịch: Bạn có thể kiểm soát tốt hơn mức giá mua hoặc bán mong muốn, thay vì bị động theo diễn biến thị trường.
• Khớp lệnh theo ý muốn: Chọn đúng loại lệnh giúp tăng khả năng giao dịch được thực hiện theo đúng chiến lược của bạn (ví dụ: mua ở giá thấp, bán ở giá cao, hoặc mua/bán nhanh chóng bằng mọi giá).
• Giảm thiểu rủi ro: Tránh được những sai lầm không đáng có như đặt lệnh sai, mua với giá quá cao hoặc bán với giá quá thấp so với kỳ vọng, đặc biệt là khi thị trường biến động mạnh.
• Tận dụng cơ hội: Khi hiểu rõ cơ chế hoạt động của từng loại lệnh, bạn có thể linh hoạt sử dụng chúng để nắm bắt các cơ hội giao dịch ngắn hạn hoặc thực hiện các chiến lược phức tạp hơn. Việc này kết hợp với khả năng tận dụng cơ hội từ phân tích thị trường sẽ nâng cao hiệu quả đầu tư.

Phân biệt các loại lệnh cơ bản và các lệnh điều kiện.

Thị trường chứng khoán có nhiều loại lệnh khác nhau. Bài viết này sẽ tập trung vào các loại lệnh giao dịch chứng khoán cơ bản, tức là các lệnh được sử dụng để khớp lệnh ngay trong phiên giao dịch dựa trên các thông số giá và khối lượng bạn đặt. Ngoài ra, còn có các loại lệnh điều kiện (ví dụ: lệnh dừng, lệnh chờ…) thường phức tạp hơn và sẽ được DauTuVungVang.com đề cập trong một bài viết chuyên sâu khác. Đối với nhà đầu tư mới, việc nắm vững các lệnh cơ bản là ưu tiên hàng đầu.

Các Loại Lệnh Giao Dịch Chứng Khoán Phổ Biến trên Sàn HOSE (Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM)

Sàn HOSE là nơi niêm yết của nhiều doanh nghiệp lớn, và có những quy định riêng về các loại lệnh được phép sử dụng.

Lệnh Giới hạn (LO – Limit Order): “Chìa Khóa” Kiểm Soát Giá Giao Dịch

Đây là loại lệnh phổ biến và được sử dụng nhiều nhất.

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Lệnh LO là lệnh mua hoặc bán chứng khoán tại một mức giá xác định hoặc tốt hơn.
  • Khi đặt lệnh LO mua, lệnh sẽ được khớp nếu giá bán trên thị trường bằng hoặc thấp hơn giá bạn đặt.
  • Khi đặt lệnh LO bán, lệnh sẽ được khớp nếu giá mua trên thị trường bằng hoặc cao hơn giá bạn đặt.
• Ưu điểm:
  • Giúp bạn kiểm soát hoàn toàn mức giá mua hoặc bán, tránh việc mua với giá quá cao hoặc bán với giá quá thấp so với mong muốn.
• Nhược điểm:
  • Lệnh có thể không được khớp, hoặc chỉ khớp một phần, nếu giá thị trường không di chuyển đến mức giá bạn đã đặt trong thời gian lệnh còn hiệu lực.
• Khi nào nên sử dụng lệnh LO?
  • Khi bạn muốn mua cổ phiếu khi giá điều chỉnh về một vùng hỗ trợ quan trọng.
  • Khi bạn muốn bán cổ phiếu khi giá tăng chạm kháng cự mục tiêu.
  • Khi bạn không vội vàng thực hiện giao dịch bằng mọi giá và muốn chờ đợi mức giá tốt nhất theo phân tích của mình.
  • Phù hợp với hầu hết các chiến lược giao dịch, từ ngắn hạn đến dài hạn.
• Hiệu lực của lệnh LO trong phiên: Lệnh LO có hiệu lực kể từ khi được nhập vào hệ thống giao dịch cho đến khi kết thúc ngày giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ. Trong phiên khớp lệnh liên tục, nếu lệnh chưa khớp hoặc khớp một phần, nó sẽ tiếp tục nằm trên sổ lệnh chờ khớp.

Lệnh Thị trường (MP – Market Price Order): Ưu Tiên Khớp Lệnh Nhanh Nhất

Lệnh MP chỉ có hiệu lực trong phiên khớp lệnh liên tục trên sàn HOSE.

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Lệnh MP là lệnh yêu cầu mua hoặc bán chứng khoán ngay tại mức giá tốt nhất hiện có trên thị trường.
  • Khi đặt lệnh MP mua, hệ thống sẽ tự động khớp với các lệnh bán có giá thấp nhất hiện có theo thứ tự ưu tiên cho đến khi hết khối lượng lệnh MP.
  • Khi đặt lệnh MP bán, hệ thống sẽ tự động khớp với các lệnh mua có giá cao nhất hiện có theo thứ tự ưu tiên cho đến khi hết khối lượng lệnh MP.
  • Lưu ý quan trọng trên HOSE: Nếu sau khi khớp tại các mức giá đối ứng tốt nhất mà vẫn chưa hết khối lượng của lệnh MP, lệnh MP sẽ được coi là lệnh mua tại mức giá bán cao hơn tiếp theo hoặc lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo. Nếu không còn lệnh đối ứng, lệnh MP sẽ bị hủy phần còn lại (nếu có).
• Ưu điểm:
  • Khả năng khớp lệnh rất cao và nhanh chóng, gần như ngay lập tức nếu có lệnh đối ứng trên thị trường.
• Nhược điểm:
  • Không kiểm soát được giá khớp lệnh: Bạn có thể mua với giá cao hơn hoặc bán với giá thấp hơn dự kiến, hiện tượng này gọi là “trượt giá” (slippage).
  • Rủi ro trượt giá càng lớn khi thị trường biến động mạnh hoặc khi giao dịch cổ phiếu thanh khoản thấp.
• Khi nào nên sử dụng lệnh MP?
  • Khi bạn cần mua hoặc bán cổ phiếu một cách nhanh chóng, chấp nhận mức giá hiện tại của thị trường (ví dụ: cắt lỗ khẩn cấp, hoặc chớp thời cơ khi có tin tức đột biến).
  • Khi giao dịch các cổ phiếu có tính thanh khoản cao, chênh lệch giá mua-bán (spread) hẹp, để giảm thiểu rủi ro trượt giá.
• Các trường hợp sử dụng đặc biệt của lệnh MP: Lệnh MP thường được các nhà giao dịch theo trường phái lướt sóng (scalping, day trading) sử dụng để vào/ra lệnh nhanh.

Lệnh Giao dịch tại Giá Mở cửa (ATO – At The Open Order): “Vé Cược” Cho Phiên Khớp Lệnh Định Kỳ Xác Định Giá Mở Cửa

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Lệnh ATO là lệnh đặt mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá khớp lệnh xác định giá mở cửa.
  • Lệnh ATO được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời gian trước phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa (Pre-Open) và trong phiên ATO (ví dụ trên HOSE: 9h00 – 9h15).
  • Khi đặt lệnh ATO, bạn không cần ghi mức giá cụ thể. Lệnh sẽ được ưu tiên khớp trước lệnh LO trong phiên ATO.
  • Giá mở cửa được xác định là mức giá mà tại đó khối lượng giao dịch đạt lớn nhất.
• Ưu điểm:
  • Có cơ hội mua hoặc bán được khối lượng lớn cổ phiếu ngay tại giá mở cửa của phiên giao dịch (nếu có đủ lệnh đối ứng).
• Nhược điểm:
  • Không biết trước giá khớp lệnh: Bạn chỉ biết được giá khớp lệnh sau khi phiên ATO kết thúc.
  • Không được sửa hoặc hủy lệnh: Một khi lệnh ATO đã được nhập vào hệ thống trong phiên ATO, bạn không thể sửa đổi hoặc hủy bỏ nó. Nếu lệnh không khớp hoặc khớp một phần, phần còn lại sẽ tự động bị hủy sau khi kết thúc phiên ATO.
• Khi nào nên sử dụng lệnh ATO?
  • Khi bạn có thông tin hoặc phân tích cho thấy giá cổ phiếu có khả năng biến động mạnh theo một hướng nhất định ngay từ đầu phiên (ví dụ: sau một tin tức quan trọng được công bố ngoài giờ giao dịch).
  • Khi bạn chấp nhận rủi ro về việc không biết trước giá khớp lệnh.
• Thời gian hiệu lực và cách thức khớp lệnh ATO: Lệnh ATO chỉ có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa. Các lệnh ATO được ưu tiên khớp trước lệnh LO. Hệ thống sẽ xác định một mức giá mở cửa duy nhất sao cho khối lượng giao dịch là lớn nhất.

Lệnh Giao dịch tại Giá Đóng cửa (ATC – At The Close Order): Quyết Định “Phút Chót” Trong Phiên Khớp Lệnh Định Kỳ Xác Định Giá Đóng Cửa

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Lệnh ATC hoạt động tương tự như lệnh ATO nhưng được áp dụng cho phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa (ví dụ trên HOSE: 14h30 – 14h45).
  • Lệnh được nhập vào hệ thống trong thời gian trước phiên ATC và trong phiên ATC.
• Ưu điểm và nhược điểm: Tương tự như lệnh ATO.
• Khi nào nên sử dụng lệnh ATC?
  • Khi bạn muốn thực hiện giao dịch tại mức giá đóng cửa của ngày, dựa trên diễn biến của cả phiên giao dịch.
  • Các quỹ đầu tư thường sử dụng lệnh ATC để cơ cấu danh mục theo giá đóng cửa.
• Thời gian hiệu lực và cách thức khớp lệnh ATC: Lệnh ATC chỉ có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa. Tương tự ATO, lệnh ATC được ưu tiên khớp trước lệnh LO, và giá đóng cửa được xác định tại mức giá có khối lượng giao dịch lớn nhất. Lệnh không khớp hoặc khớp một phần sẽ tự động bị hủy.

Tóm tắt các loại lệnh và thời gian áp dụng trên sàn HOSE.

Loại Lệnh	Thời Gian Áp Dụng (Ví dụ)	Đặc Điểm Chính
ATO	9h00 – 9h15	Khớp tại giá mở cửa, không ghi giá, không sửa/hủy
LO	9h15 – 11h30 & 13h00 – 14h30	Đặt giá cụ thể, chờ khớp
MP	9h15 – 11h30 & 13h00 – 14h30	Khớp ngay giá tốt nhất, không kiểm soát giá
ATC	14h30 – 14h45	Khớp tại giá đóng cửa, không ghi giá, không sửa/hủy

(Lưu ý: Thời gian có thể thay đổi theo quy định của Sở Giao dịch).

Các Loại Lệnh Giao Dịch Chứng Khoán trên Sàn HNX (Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội)

Sàn HNX có một số loại lệnh khác biệt so với HOSE, mang đến sự linh hoạt hơn cho nhà đầu tư.

Lệnh Giới hạn (LO):

Hoạt động tương tự như lệnh LO trên sàn HOSE. Đây vẫn là lệnh được sử dụng phổ biến nhất.

Lệnh Thị trường Giới hạn (MTL – Market to Limit Order): Linh Hoạt Hơn Lệnh MP Cổ Điển

Lệnh MTL là một dạng lệnh thị trường đặc biệt trên HNX, có hiệu lực trong phiên khớp lệnh liên tục.

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Khi đặt lệnh MTL, lệnh sẽ cố gắng khớp tại mức giá tốt nhất hiện có trên thị trường (giống lệnh MP).
  • Tuy nhiên, nếu lệnh MTL không được thực hiện toàn bộ tại mức giá đó (do không đủ khối lượng đối ứng), phần còn lại của lệnh sẽ tự động được chuyển thành một lệnh LO.
  • Nếu là lệnh MTL mua, phần còn lại chuyển thành lệnh LO mua với giá bằng mức giá bán cao hơn một bước giá so với giá khớp cuối cùng.
  • Nếu là lệnh MTL bán, phần còn lại chuyển thành lệnh LO bán với giá bằng mức giá mua thấp hơn một bước giá so với giá khớp cuối cùng.
  • Nếu không có giá khớp cuối cùng (lệnh chưa khớp chút nào), phần còn lại sẽ chuyển thành lệnh LO mua tại giá trần hoặc LO bán tại giá sàn.
• Ưu điểm:
  • Tăng khả năng khớp lệnh so với lệnh LO thuần túy vì có yếu tố thị trường.
  • Vẫn có một giới hạn nhất định (LO mua giá trần/bán giá sàn) để tránh việc mua/bán với giá quá xa kỳ vọng nếu thị trường không thuận lợi.
• Nhược điểm:
  • Phần còn lại của lệnh (nếu chuyển thành LO) vẫn có thể không khớp hoặc khớp ở mức giá trần/sàn không mong muốn.
• Khi nào nên sử dụng lệnh MTL?
  • Khi bạn muốn ưu tiên khớp lệnh nhanh nhưng vẫn muốn có một “điểm dừng” nếu thị trường không đủ thanh khoản ở các mức giá tốt.

Lệnh Thị trường Khớp Toàn bộ hoặc Hủy (MOK – Market Order Kill): Khớp Tất Cả Hoặc Không Gì Cả

Lệnh MOK cũng có hiệu lực trong phiên khớp lệnh liên tục trên HNX.

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Đây là lệnh thị trường yêu cầu phải được thực hiện toàn bộ khối lượng đặt, nếu không thì lệnh sẽ bị hủy ngay lập tức khỏi hệ thống trước khi vào giai đoạn khớp lệnh.
• Ưu điểm:
  • Đảm bảo rằng nếu lệnh của bạn được khớp, thì nó sẽ khớp toàn bộ khối lượng bạn mong muốn, tránh tình trạng chỉ khớp được một phần nhỏ.
• Nhược điểm:
  • Khả năng không khớp lệnh cao nếu thị trường không đủ thanh khoản để đáp ứng toàn bộ khối lượng lệnh của bạn tại một thời điểm.
• Khi nào nên sử dụng lệnh MOK?
  • Khi việc khớp toàn bộ khối lượng là yếu tố quan trọng nhất đối với chiến lược của bạn (ví dụ: cơ cấu danh mục lớn, các giao dịch arbitrage đòi hỏi khớp đủ cặp).

Lệnh Thị trường Khớp và Hủy (MAK – Market and Kill Order): Khớp Được Bao Nhiêu Thì Khớp, Phần Còn Lại Hủy

Lệnh MAK có hiệu lực trong phiên khớp lệnh liên tục trên HNX.

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Đây là lệnh thị trường có thể được thực hiện toàn bộ hoặc một phần.
  • Hệ thống sẽ khớp lệnh tại các mức giá tốt nhất hiện có cho đến khi hết khối lượng đặt hoặc không còn lệnh đối ứng.
  • Phần còn lại của lệnh chưa được khớp (nếu có) sẽ bị hủy ngay lập tức.
• Ưu điểm:
  • Khớp lệnh nhanh với phần thanh khoản có sẵn trên thị trường, không để lại lệnh chờ có thể gây rủi ro nếu thị trường đảo chiều.
• Nhược điểm:
  • Có thể không khớp hết toàn bộ khối lượng bạn mong muốn.
• Khi nào nên sử dụng lệnh MAK?
  • Khi bạn muốn ưu tiên tốc độ khớp lệnh với những gì thị trường đang có sẵn và không muốn để lại phần lệnh dư thừa.

Lệnh Giao dịch tại Giá Đóng cửa (ATC):

Hoạt động tương tự như lệnh ATC trên sàn HOSE, được áp dụng cho phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa trên HNX (ví dụ: 14h45 – 15h00).

Lệnh Sau giờ (PLO – Post Limit Order): Cơ Hội Giao Dịch Sau Phiên Khớp Lệnh Liên Tục

Lệnh PLO chỉ có trên sàn HNX và được thực hiện trong phiên giao dịch sau giờ.

• Định nghĩa và cơ chế hoạt động:
  • Lệnh PLO là lệnh giới hạn (LO) mua hoặc bán chứng khoán được đặt trong phiên giao dịch sau giờ (ví dụ: 14h45 – 15h00, sau phiên ATC).
  • Giá thực hiện của lệnh PLO là mức giá đóng cửa của ngày giao dịch đó (giá khớp lệnh trong phiên ATC).
  • Các lệnh PLO được khớp theo nguyên tắc ưu tiên về giá (nếu có nhiều lệnh PLO đối ứng) và thời gian.
• Ưu điểm:
  • Cung cấp thêm một cơ hội để nhà đầu tư mua hoặc bán chứng khoán sau khi phiên khớp lệnh liên tục và phiên ATC đã kết thúc, dựa trên giá đóng cửa đã xác định.
• Nhược điểm:
  • Chỉ khớp lệnh tại một mức giá duy nhất là giá đóng cửa.
  • Thanh khoản trong phiên PLO thường không cao, lệnh có thể không khớp.
• Khi nào nên sử dụng lệnh PLO?
  • Khi bạn muốn mua hoặc bán cổ phiếu tại đúng giá đóng cửa của ngày và đã bỏ lỡ cơ hội trong phiên ATC, hoặc muốn “chốt” giao dịch cuối ngày.

Tóm tắt các loại lệnh và thời gian áp dụng trên sàn HNX.

Loại Lệnh	Thời Gian Áp Dụng (Ví dụ)	Đặc Điểm Chính
LO	9h00 – 11h30 & 13h00 – 14h30	Đặt giá cụ thể, chờ khớp
MTL	9h00 – 11h30 & 13h00 – 14h30	Khớp MP, phần còn lại thành LO (mua trần/bán sàn)
MOK	9h00 – 11h30 & 13h00 – 14h30	Khớp MP, phải khớp toàn bộ hoặc hủy
MAK	9h00 – 11h30 & 13h00 – 14h30	Khớp MP phần có thể, phần còn lại hủy
ATC	14h30 – 14h45	Khớp tại giá đóng cửa, không ghi giá, không sửa/hủy (nếu có)
PLO	14h45 – 15h00	Lệnh LO khớp tại giá đóng cửa của ngày

(Lưu ý: Thời gian có thể thay đổi theo quy định của Sở Giao dịch. HNX cũng có phiên ATO nhưng ít được nhấn mạnh bằng HOSE).

Lệnh Giao Dịch trên Sàn UPCOM (Unlisted Public Company Market)

Thị trường UPCOM có những đặc thù riêng về giao dịch.

Đặc điểm giao dịch trên UPCOM

• Biên độ dao động giá lớn hơn: Thường là +/- 15% so với giá tham chiếu.
• Phương thức khớp lệnh: Chủ yếu là khớp lệnh liên tục. Không có các phiên khớp lệnh định kỳ ATO/ATC như HOSE và HNX.
• Tính thanh khoản: Nhiều mã trên UPCOM có thanh khoản thấp hơn so với các mã niêm yết trên HOSE/HNX.

Lệnh Giới hạn (LO): Lệnh giao dịch chính trên UPCOM.

Do đặc thù của thị trường UPCOM, Lệnh LO là loại lệnh được sử dụng chủ yếu và phù hợp nhất. Việc sử dụng lệnh LO giúp nhà đầu tư kiểm soát được mức giá mua/bán, đặc biệt quan trọng với các cổ phiếu có biên độ lớn và thanh khoản không đều.

(Nếu có các lệnh đặc thù khác ít phổ biến hơn thì giới thiệu ngắn gọn, nhưng tập trung vào LO là chính cho UPCOM).

Hiện tại, các quy định giao dịch trên UPCOM chủ yếu xoay quanh lệnh LO. Các CTCK có thể cung cấp thêm một số tiện ích đặt lệnh dựa trên lệnh LO, nhưng bản chất vẫn là lệnh giới hạn.

Nguyên Tắc Khớp Lệnh Giao Dịch Chứng Khoán: “Ai Đến Trước, Giá Tốt Hơn Sẽ Được Ưu Tiên”

Hiểu rõ nguyên tắc khớp lệnh là điều cần thiết để bạn biết tại sao lệnh của mình được khớp (hoặc không được khớp) và ở mức giá nào.

Giải thích tầm quan trọng của việc hiểu nguyên tắc khớp lệnh.

Nắm được các nguyên tắc này giúp bạn đặt lệnh một cách thông minh hơn, tăng khả năng khớp lệnh theo đúng ý đồ và tránh những thắc mắc không đáng có khi lệnh không được thực hiện như kỳ vọng.

Ưu tiên về Giá:

Đây là nguyên tắc quan trọng nhất.

• Lệnh mua có mức giá cao hơn được ưu tiên thực hiện trước.
  • Ví dụ: Nếu có các lệnh mua cổ phiếu X ở các mức giá 50.5, 50.4, 50.3, thì lệnh mua ở giá 50.5 sẽ được ưu tiên khớp trước.
• Lệnh bán có mức giá thấp hơn được ưu tiên thực hiện trước.
  • Ví dụ: Nếu có các lệnh bán cổ phiếu Y ở các mức giá 60.1, 60.2, 60.3, thì lệnh bán ở giá 60.1 sẽ được ưu tiên khớp trước.

Ưu tiên về Thời gian:

Nguyên tắc này được áp dụng khi có nhiều lệnh cùng một mức giá.

• Nếu các lệnh có cùng mức giá (cả lệnh mua và lệnh bán), lệnh nào được nhập vào hệ thống giao dịch trước sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
  • Ví dụ: Cả bạn và một người khác cùng đặt lệnh LO mua cổ phiếu Z ở giá 70.0. Nếu lệnh của bạn được nhập vào hệ thống lúc 9:30:05 và lệnh của người kia nhập lúc 9:30:10, lệnh của bạn sẽ được ưu tiên khớp trước (nếu có lệnh bán đối ứng ở giá 70.0 hoặc thấp hơn).

Ưu tiên về Khối lượng (Áp dụng trong trường hợp khớp lệnh định kỳ xác định giá ATO/ATC).

Trong các phiên khớp lệnh định kỳ ATO và ATC, sau khi xác định được giá mở cửa/đóng cửa, các lệnh mua và bán tại mức giá đó (hoặc tốt hơn) sẽ được khớp. Hệ thống sẽ ưu tiên tổng khối lượng giao dịch lớn nhất có thể thực hiện được tại mức giá đó. Các lệnh ATO/ATC được ưu tiên hơn lệnh LO.

Ví dụ minh họa cách các lệnh được khớp dựa trên các nguyên tắc này.

(Trong bài viết thực tế, nên có một ví dụ cụ thể với sổ lệnh (giả định) để minh họa rõ ràng cách các lệnh mua và bán được ghép với nhau dựa trên giá và thời gian).
Ví dụ:
Sổ lệnh cổ phiếu ABC:
Bên Mua:
Giá 10.2, KL 500 (Nhập lúc 9:20)
Giá 10.1, KL 1000 (Nhập lúc 9:15)
Giá 10.1, KL 300 (Nhập lúc 9:25)

Bên Bán:
Giá 10.2, KL 200 (Nhập lúc 9:18)
Giá 10.3, KL 800 (Nhập lúc 9:22)

Nếu có lệnh MP bán 100 cp: Sẽ khớp với lệnh mua Giá 10.2, KL 100.
Nếu có lệnh LO bán 300 cp giá 10.2: Sẽ khớp với lệnh mua Giá 10.2, KL 200 (khớp 200 cp, còn dư 100 cp chờ bán ở giá 10.2). Lệnh mua giá 10.2, KL 500 còn dư 300.

Cách Sử dụng Các Loại Lệnh Giao Dịch Chứng Khoán Hiệu Quả: Lời Khuyên Từ Chuyên Gia DauTuVungVang.com

Nắm vững lý thuyết là một chuyện, vận dụng vào thực tế lại là một kỹ năng khác. Dưới đây là một số lời khuyên giúp bạn sử dụng lệnh chứng khoán hiệu quả:

Lựa chọn lệnh phù hợp với mục tiêu giao dịch.

• Mua tích lũy dài hạn: Có thể ưu tiên lệnh LO để mua được ở các mức giá tốt theo phân tích, không cần vội vàng.
• Bán chốt lời/cắt lỗ theo kế hoạch: Dùng lệnh LO tại các mức giá mục tiêu. Nếu cần hành động dứt khoát, có thể cân nhắc lệnh MP/MTL (với sự thận trọng).
• Mua/bán nhanh theo tin tức hoặc tín hiệu ngắn hạn: Lệnh MP, MTL, MAK có thể phù hợp hơn, nhưng phải chấp nhận rủi ro trượt giá.

Cân nhắc yếu tố thanh khoản của cổ phiếu khi đặt lệnh.

• Với cổ phiếu thanh khoản cao (khối lượng giao dịch lớn, nhiều người mua/bán): Việc sử dụng lệnh MP/MTL ít rủi ro trượt giá hơn. Lệnh LO cũng dễ khớp hơn.
• Với cổ phiếu thanh khoản thấp: Nên ưu tiên sử dụng lệnh LO để kiểm soát giá. Sử dụng lệnh MP có thể khiến bạn mua giá rất cao hoặc bán giá rất thấp.

Thận trọng khi sử dụng lệnh thị trường (MP, MTL, MOK, MAK) trong điều kiện thị trường biến động mạnh hoặc cổ phiếu thanh khoản thấp để tránh “trượt giá”.

Trong những phiên thị trường “dựng đứng” hoặc “lao dốc”, chênh lệch giữa giá mua và giá bán có thể rất lớn. Lệnh thị trường có thể khiến bạn bị thiệt hại nặng nề do trượt giá.

Không lạm dụng lệnh ATO/ATC nếu chưa hiểu rõ cơ chế và rủi ro.

Lệnh ATO/ATC có thể hữu ích trong một số trường hợp, nhưng việc không biết trước giá khớp lệnh là một rủi ro lớn, đặc biệt với nhà đầu tư mới. Hãy chỉ sử dụng khi bạn thực sự hiểu và chấp nhận rủi ro này.

Luôn kiểm tra kỹ thông tin lệnh (mã CK, khối lượng, giá, loại lệnh) trước khi xác nhận.

Một sai sót nhỏ như gõ nhầm mã cổ phiếu, nhập sai giá hoặc khối lượng có thể dẫn đến hậu quả không mong muốn. Hãy tạo thói quen kiểm tra lại mọi thông tin ít nhất hai lần trước khi nhấn nút “Đặt lệnh”.

Theo dõi tình trạng lệnh sau khi đặt và cách sửa/hủy lệnh (nếu được phép và kịp thời).

Sau khi đặt lệnh, hãy theo dõi trên sổ lệnh xem lệnh đã được khớp chưa, khớp một phần hay toàn bộ. Nếu thị trường thay đổi và bạn muốn điều chỉnh chiến lược, hãy nhanh chóng sửa hoặc hủy lệnh (nếu lệnh đó cho phép và chưa khớp hoàn toàn).

Kết bài

Qua bài viết chi tiết này, DauTuVungVang.com hy vọng đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện và sâu sắc về các loại lệnh giao dịch chứng khoán phổ biến trên thị trường Việt Nam, bao gồm Lệnh LO, Lệnh MP, Lệnh ATO, Lệnh ATC, Lệnh PLO, Lệnh MOK, Lệnh MAK, và Lệnh MTL. Đồng thời, việc hiểu rõ nguyên tắc khớp lệnh cũng là một yếu tố quan trọng không kém.

Chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng, việc thành thạo các loại lệnh này không chỉ giúp bạn thực hiện giao dịch một cách chính xác mà còn là một công cụ mạnh mẽ để bạn kiểm soát tốt hơn các quyết định đầu tư của mình, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận và quản lý rủi ro hiệu quả.

Đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là những người mới tham gia thị trường, DauTuVungVang.com khuyến khích bạn nên bắt đầu làm quen với các lệnh đơn giản và phổ biến như Lệnh LO. Hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng, thậm chí thực hành trên tài khoản demo (nếu CTCK của bạn có cung cấp) trước khi sử dụng các loại lệnh phức tạp hơn hoặc các lệnh có tính rủi ro cao hơn như lệnh thị trường trong điều kiện thanh khoản thấp.

Lời khuyên:

• “Hy vọng những kiến thức về các loại lệnh giao dịch chứng khoán trong bài viết này sẽ là hành trang hữu ích cho bạn. Để tiếp tục nâng cao kỹ năng giao dịch, mời bạn tham khảo thêm các bài viết khác của chúng tôi về cách đọc bảng giá hay lựa chọn công ty chứng khoán phù hợp trong chuyên mục Hướng dẫn Mở tài khoản và Giao dịch Chứng khoán của DauTuVungVang.com.”
• “Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến các loại lệnh giao dịch chứng khoán, cách sử dụng hoặc những tình huống cụ thể bạn gặp phải, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới. Hoặc bạn có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua Hotline: 0933860133 hoặc Email: [email protected] để được giải đáp và hỗ trợ thông tin (Xin lưu ý: chúng tôi cung cấp thông tin kiến thức, không đưa ra lời khuyên giao dịch cụ thể).”
• “Hãy theo dõi DauTuVungVang.com trên các kênh truyền thông và đăng ký nhận bản tin để không bỏ lỡ những bài viết phân tích chuyên sâu và kiến thức đầu tư giá trị, được cập nhật thường xuyên!”

Tái khẳng định Slogan: “DauTuVungVang.com – Kiến thức đúng – Đầu tư vững – Tài chính bền vững.“

FAQs (Các câu hỏi thường gặp về Các Loại Lệnh Giao Dịch Chứng Khoán)