Lúc sinh thời, giáo sư từng chia sẻ rằng đạp xe đến trường ĐH Y, bệnh viện Bạch Mai để trao đổi công việc là chuyện thường. Ông cho biết đợi mọi người chở ô tô thì bất tiện. Nhưng khi ai hỏi thì ông cứ phải chối, bảo mình đi taxi cho mọi người đỡ áy náy.
Ngày 31/8 vừa qua, GS.TS.BS Đỗ Doãn Đại, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, nguyên Chủ tịch Hội Cựu Giáo chức Trường Đại học Y Hà Nội, đã qua đời, hưởng thọ 100 tuổi. Sự ra đi của ông để lại tổn thất to lớn cho y học nước nhà và niềm tiếc thương của bao thế hệ y bác sĩ.
Tấm gương về sự tận tụy và cống hiến
Sinh năm 1926 tại Thường Tín, Hà Nội, GS Đỗ Doãn Đại là thanh niên cứu quốc Hoàng Diệu, tham gia cách mạng tại Hưng Yên, Hải Phòng. Tháng 10/1945, ông được kết nạp vào Đảng. Sau đó, ông đi bộ đội, rồi được cử về làm Viện phó Viện 108.
Thực hiện chủ trương chung của Bộ Y tế, chuyển một số cán bộ cốt cán từ quân y sang dân y, ông về làm thường vụ Đảng ủy rồi Hiệu phó Trường đại học Y Hà Nội, kiêm Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai trong nhiều năm liền (từ năm 1969 đến năm 1983).

Giáo sư Đỗ Doãn Đại đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Ngọc Hà/Đại Đoàn Kết
Trong giai đoạn khốc liệt nhất của chiến tranh, Bệnh viện Bạch Mai trở thành mục tiêu đánh phá của không quân Mỹ. Đặc biệt, trong chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972, bom B-52 đã biến phần lớn cơ sở bệnh viện thành đống đổ nát.
Dưới sự chỉ đạo của GS Đỗ Doãn Đại, các y bác sĩ vẫn kiên cường bám trụ, vừa cứu chữa bệnh nhân trong hầm trú ẩn, vừa khắc phục hậu quả tàn khốc và giữ vững vai trò trung tâm y tế hàng đầu cả nước.
Dạy con tự lập và nhường nhịn
Sau khi rời cương vị quản lý, GS Đỗ Doãn Đại sống cùng gia đình trong căn gác nhỏ ở phố Yết Kiêu, Hà Nội. Dù từng là lãnh đạo bệnh viện lớn nhất cả nước, ông vẫn giữ nếp sống mộc mạc như tự giặt quần áo bằng tay như một cách tập thể dục. 91 tuổi, ông đạp xe đến trường ĐH Y, bệnh viện Bạch Mai để trao đổi công việc là chuyện thường. Ông từng chia sẻ trên báo Lao động rằng, đợi mọi người chở ô tô thì bất tiện. Nhưng khi ai hỏi thì ông cứ phải chối, bảo mình đi taxi cho mọi người đỡ áy náy.
Vị Giáo sư cũng từng khẳng định bản thân không ham nhà cửa, xe cộ, ruộng đất, địa vị nên mới sống lâu, sống khỏe.
Trong gia đình, ông và vợ – bà Phạm Thị Hoan, gây dựng truyền thống làm nghề y. Trong số 4 người con của ông bà, có 2 người theo nghề y. Nhiều cháu nội của ông cũng tiếp bước con đường y học, trở thành những bác sĩ tận tâm.
Đằng sau hình ảnh vị giáo sư nghiêm nghị, ông còn là người cha, người ông hiền hậu, đề cao tinh thần tự lập, dạy con cháu bằng chính lối sống và cách ứng xử hằng ngày.
Chia sẻ trên báo Công an nhân dân, GS Đỗ Doãn Lợi – con trai của GS Đỗ Doãn Đại cho biết từ bé đã được bố mẹ dạy sống phải nhường nhịn. Vì thế, nếu cắt một quả táo, ai là người nhận phần trước thì bao giờ cũng nhận phần nhỏ hơn, bất kể người nhận trước là anh hay em.
“Nhà tôi có 4 anh em, 3 trai, 1 gái, cô em gái thứ 3 có vẻ được bố mẹ chiều hơn cả, nhưng mấy anh em chẳng bao giờ tị nạnh về điều này, coi đó là việc đương nhiên. Từ bé đến giờ, chưa bao giờ tôi thấy bố mẹ cãi nhau.
Có lẽ vì vậy mà anh em chúng tôi cũng không cãi nhau, con cái không cãi lại bố mẹ. Có một quy tắc bất thành văn: Trong nhà chúng tôi, khi một người có vẻ bực, nói to… thì những người khác lảng đi. Sau đó, ai biết mình sai thì tự sửa”, người con trai của GS Đại từng chia sẻ.
GS Đỗ Doãn Lợi cho biết không chỉ dạy cách sống, bố mẹ còn chỉ bảo cho ông nhân cách làm nghề. “Thầy thuốc như mẹ hiền” là một câu châm ngôn sống tuyệt vời mà gia đình tôi luôn ghi nhớ và làm theo như một lẽ tự nhiên, hoàn toàn không khiên cưỡng”, ông Lợi từng kể.
Tổng hợp